Heldere Instructie Generator

A

Verwachtingen & Doelen

Een grote, dikke oude kikkerkoning is een put gevallen. En zijn volkje staat eromheen en brult naar beneden: ‘het heeft geen zin!’ ‘Je gaat eraan, het wordt nix!’ Het volk begint steeds harder te roepen: ‘Nog nooit is iemand uit de put naar boven geklommen!’ De kikker gaat steeds harder spartelen en zijn best doen. Uiteindelijk weet hij met een immense sprong uit de put te springen. Het volk is verbijsterd! De koning roept zijn volk dankbaar toe: ‘Hebt dank! Ik hoor dan misschien nix meer, maar jullie enthousiasme en vertrouwen in mij heeft gemaakt dat ik vol kon houden en dat ik me mentaal heb kunnen voorbereiden op deze grootste sprong die ik in mijn leven maakte…En ze leefden nog lang en gelukkig!’

Rumie 
Soefi-Meester                 

De bovenstaande levensles is een oud Soefi verhaal, en het verbeeld op fantastisch treffende wijze wat de kracht is van verwachting ten aanzien van iemand. En daarmee wil ik gelijk de eerste sleutel voor de Heldere Instructie Generator aan je geven: formuleer je verwachting. 

Wat is een verwachting eigenlijk? Het is een poort naar een mogelijkheid die jij creëert en tussen jou en je leerlingen neerzet. Het is een uitnodiging om uit je comfort zone te stappen als leerling om iets te gaan uitproberen, om te exploreren en om een verbinding aan te gaan met iets nieuws, iets wat je als leerling nog niet kent…En dat iets, dat kan van alles zijn. Een nieuwe danspas, een nieuwe klankkleur, een snelheid / vingervlugheid die je nog niet kende, een ​nieuwe techniek bij de Viool, een nieuwe spelvorm in een groepsles etc.

Verwachting heeft te maken met het aanwakkeren van ambitie. Met het aanboren van een competitie-element. En het raakt aan het vlak in ons om te kunnen winnen, om iets goed, echt goed te kunnen doen door er inzet voor te tonen. En vlak daarbij leeft natuurlijk dat andere mooie abstracte element waarom het in deze Love Your pupil Academy gaat – Motivatie.

Wil ik dat mijn verwachting duidelijk wordt naar de leerling toe – dan zal de formulering ervan volgens een specifieke wijze moeten gebeuren. Een wijze die aangeduid wordt als zijnde SMART.

SMART is een model dat in het gehele coachings en educatie-wezen een gangbare term is. Het staat voor:

Specifiek > concreet beschrijven wat je verwachting is

Meetbaar > waarmee en waaraan met je af of aan de verwachting voldaan is

Acceptabel > een verwachting verenigbaar met jou als docent en je leerlingen

Realistisch > de verwachting dient haalbaar te zijn

Tijdgebonden​ > welk tijdskader wordt gegeven voor deze specifieke verwachting


Verwachting heeft een concreet en duidelijk broertje: genoemd DOEL. En dat doel – dat is de goal voor de voetballer, dat is het concertgebouw voor de violist en dat is de rode stip tijdens de talentenjacht. Het is een bepaalde plek en een bepaalde tijd, waarbij de leerling mag gaan laten zien voor ‘zijn echie’ wat hij waard is en dat steeds weer en weer, keer op keer weer. 

In het klein kent elke les een moment van glorie wanneer het te oefenen materiaal ​’voor zijn echt’ gedanst / gespeeld / gezongen wordt. 

In het groot is een leerlingenuitvoering, een concert, een studio-opname, een registratie of een optreden het moment waar naar toe gewerkt wordt. En wat gebeurd er dan? Op deze momenten van laten zien? Als het goed is kunnen de leerlingen volledig in de rol kruipen van de performer / speler om op die manier hun kunsten te tonen. En als het goed is zijn er geen drakerige demonen en  ego-stemmetjes meer te beluisteren die vertellen wat je niet goed doet. Als de voorbereiding juist was, kan je in de flow van de show stappen, erop meeliften en genieten. 

B

W5 – Trigger woorden als Mentale Spiekbrief

  • ​Wat is heldere Instructie?
  • Waarom is heldere instructie nuttig?
  • Wanneer pas je helder instructie geven toe?
  • Wie gebruikt heldere instructie? Voor Wie is het?
  • Welke kenmerken heeft heldere instructie?

Het rijtje vragen omvat alle triggerwoorden meteen toegepast in de juiste context: Wat, Waarom, Wie, Welk, Wanneer > ze zitten er allemaal in. 

Deze specifieke vraagwoorden, die ook in de journalistiek altijd een belangrijk vertrekpunt zijn wanneer je berichten schrijft of een nieuwsitem wilt opstellen – ​sturen je gedachten en dwingen om na te denken over je formuleringen van je lesdoel. 

Specialleke! 

Er is een triggerwoord dat specifieke aandacht nodig heeft: het woord WAAROM.

Waarom is een rotwoord voor communicatie in gesproken en geschreven woord. Ik zal je laten voelen hoe dat zit. Lees onderstaande zinnen. En schrijf meteen associatief drie woorden op over hoe jij als persoon je VOELT nadat je de eerste drie zinnen hebt gelezen. Daarna doe je dezelfde opdracht, voor de volgende drie zinnen. Ready? Go!

Opdracht Waarom Voelen 1 > Dus: pen en papier paraat > Ja? Anders even pakken of je notitieblok op de telefoon…Daar ga je!

Waarom ben je nou toch weer te laat? Waarom is het zo ingewikkeld dat je hier op tijd bent? Waarom heb je je map dan ook niet meegnomen en gisteren klaargelegd?

schrijf NU 5 woorden op die je GEVOEL weergeven. 

​Opdracht Waarom Voelen 2 > Pen en papier paraat > Ja? Daar ga je!

Goed dat je er bent. Kom erbij. We zijn bezig met de map. Bladzijde 4. Oh? Hoe kan het trouwens dat je te laat was? En je map? Klaargelegd gister? Of was er iets anders? Ik hoor het straks wel. Dus, kijk even mee met Klara. Pagina 4. 

Schrijf NU 5 woorden  die je gevoel weergeven.

En als je dat allemaal klaar hebt wil ik graag dat je even vergelijkt wat het verschil was tussen de Waarom opdracht 1 en 2. Beschrijf het eens. In twee zinnen.

Waarom is “WAAROM” een rotwoord?

Je voelt altijd een Daarom. En een uitdrukkelijke uitnodiging om je te verklaren. En dan is er ook nog een duidelijk oordeel is voelbaar in het woord. En dat maakt je als leerling klein en kwetsbaar. En gevoelig voor kritiek. En nee, dat is gene beste setting om van je te leren. 

​De truck met deze mooie W-woorden is dat je ze gebruikt als mentale spiekbriefje, dus als check. Heb je alles opgenomen wat je wilde opnemen in de instructie? Is de gedachtengang sluitend? Een mooi mentaal hulpmiddel! 

C

Het Lesdoel > Waar gaan we heen? 

Bij het plannen van een reis weten we meestal eerst heel goed waar we heen willen. Worden het bergen of dalen? Is de bestemming tropisch of Europees? Ga je naar een nat of droog seizoen in een warm of koud land? Het is vrij gebruikelijk om het doel van een reis goed in kaart te hebben. Daarna vult zich veelal zelfstandig de reis. Het doel bepaalt namelijk de uitrusting en dus ook het materiaal dat we nodig hebben om op het doel af te komen…

​Zo niet als we les geven. We vinden een mooi stuk, we zien een waanzinnige dans of we zijn geïnspireerd door een inhoudelijke trigger die uit de schone podiumkunsten. Dat kan een beeld, een muziekstuk, een dans, een performance etc zijn. We zijn enthousiast – we willen dat ook en dan gaan we gewoon doen. Zo van – kom mar doe maar na het gaat zo….Wat heerlijk je enthousiasme! Maar je leerling wil voorbereid worden op het leuks dat je voorbereid hebt. En in de juiste modus zijn om eraan te kunnen beginnen.

Aan jou nu de schone taak – als docent, ja ja, om een brug te slaan van inhoud naar doel. En tegelijk van het moois dat je bedacht had naar de belevingswereld van de leerlingen. En gelukkig zijn daar twee fantastische hulpmiddelen voor je ter beschikking!

We gaan naar IBIZSA > De zes sleutelwoorden die door leerlingen zelf ooit geformuleerd zijn in onderzoeken wanneer ze gemotiveerd aan het werk kunnen:

IBIZSA > The Place To Be voor GEMOTIVEERDE leerlingen

Interessant > De leerling wenst een verbinding tussen de leerdoelen en zijn belevingswereld

Betekenisvol > ​Wat is het nut van het geleerde? Wat is de context van het te leren aangebodene?

Individuele Aansprakelijkheid > Hoe breng je de opdrachten over zodat alle leerlingen zich aangesproken voelen?

Succesfactor > Wanneer weet je​ als leerling of je het ‘goed’ gedaan hebt?

Aansprakelijkheid > Hoe leg je de verantwoordelijkheid bij de leerling voor het te behalen doel? Hoe maak je mij als leerling verantwoordelijk voor de leerstof?

​Nog zo een knaller: MONBAZS de olifant. Deze bergt opnieuw de sleutels voor goede directe instructie > dus waar je rekening mee dient te houden. Overigens – meestal heb je als dans-docent te maken met directe instructie, je werkt met de groep als geheel. Toch? 

Motivatie > Dat willen we > oh Yeah dus zorgen we voor

Opbouw > een verhaal en introductie van de leerstof die spannen is en logisch en houden we rekening met het 

Niveau​ van de leerlingen! Is het passend, haalbaar, ligt de lat hoog genoeg?

Betekenis geven doen we samen met de leerlingen door de context aan te halen en

Aanspreekbaarheid te eisen. Hoe krijg je de leerling zover dat ze stuk voor stuk  – dus individueel – gaan reageren op jouw instructie?

Zichtbaarheid > op ​welke wijze gaan de leerlingen laten zien dat ze klaar zijn met het uitwerken van een deelopdracht? Hoe kan je dat tonen? 

In de bovenstaande paragrafen heb je de Heldere Instructie generator leren kennen. Natuurlijk is het de bedoeling dat je nu aan het oefenen slaat! Komt u maar > de oefeningen staan hier!

OEFENINGEN HELDERE INSTRUCTIE GENERATOR

Bijbehorende opdrachten! Ja: gebundeld en bij elkaar: